| بررسی ارزشها و ضد ارزشها در خمسۀ نظامی گنجوی |
| کد مقاله : 1132-TARVIJ18 |
| نویسندگان |
|
فریبا سارانی *، محمد امیر مشهدی، ناصر شجاع زاده دانشگاه زاهدان |
| چکیده مقاله |
| متون ادبی ما، سرشار از نکات اخلاقی فراوانی است که در لا‌به‌لای داستانهای کهن پنهان شده است. خمسۀ نظامی یکی از این آثار کلاسیک است که با وجود داستانهای زیبا و جذاب، نکات اخلاقی و ادبی فراوانی را به عنوان ارزش در خود جای داده است و ضمن بیان ویژگی‌های هر یک از آنها، مخاطب را به داشتن اخلاق نیکو، ترغیب می‌کند. در این میان، خدامحوری، دین محوری، راستگویی، بردباری، تواضع و.. جلوه بیشتری دارند. همچنین وی در بخش دیگری از سخنان خود، ضمن برشمردن اخلاق‌های نکوهیده، مخاطبان را از پیروی آنها بر حذر می‌دارد و با بیان معایب اجتماعی آنها، تمثیل‌های زیبایی را ارائه می‌دهد تا شنونده بهتر به معایب آنها پی ببرد. در این میان، حسد، منت دونان بردن، شکم پرستی و مال اندوزی، نمود بارزتری یافته‌اند که از آنها به عنوان ضد ارزش می‌توان نام برد. این پژوهش، با روش تحلیلی صورت گرفته است. بدین گونه که ابتدا مبانی ارزشها و ضد ارزشها را از کتب اخلاق استخراج کرده، سپس ضمن بر شمردن هر یک از آنها به کمک شواهد مثال از خمسۀ نظامی، به شرح و تفسیر آنان پرداخته شده تا نکات اخلاقی و ضد اخلاقی را به عنوان ارزش و ضد ارزش از آثار مذکور استخراج نموده و آنها را برای مخاطبین تفسیر و تحلیل نماییم. |
| کلیدواژه ها |
| نظامی گنجوی، خمسه، ارزشها، ضد ارزشها |
| وضعیت: پذیرفته شده |
