| تحلیل «سیاهِ کم بها» در شعر حافظ |
| کد مقاله : 1150-TARVIJ18 (R1) |
| نویسندگان |
|
محمد هادی خالق زاده *1، علیرضا تابان مهر2 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران 2دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران |
| چکیده مقاله |
| چکیده عنصر رنگ پیوندی ناگسستنی با شعر و ادبیات فارسی دارد و به‌فراوانی توسط شعرا به کار گرفته شده است. در شعر حافظ، رنگِ سیاه جلوه ها و معانی گوناگونی دارد که در آن میان بیتی است به قرار ذیل: ز بنفشه تاب دارم که ز زلف او زند دم تو سیاهِ کم بها بین که چه در دماغ دارد؟ ترکیب "سیاهِ کم بها" در بیت فوق که پیش از آن در شعر فارسی سابقه نداشته، هم اشاره به بی‌ارزشی رنگ سیاه دارد و هم بی‌بهایی انسان سیاه‌پوست. به همین سبب این مقاله که به شیوۀ توصیفی و تحلیلی انجام شده است در پی آن است که ضمن بررسی رنگ سیاه در شعر حافظ و ادبیات فارسی، به این نکته بپردازد که آیا حافظ اندیشۀ نژادپرستی داشته یا این تفکّر مرسوم زمانه بوده است؟ این پژوهشگر با طرح این پرسش، بنیادها و زوایای کم ارزشی رنگ سیاه و انسان‌های سیه‌چرده را بررسی نموده و دلایل تاریخی و ادبی آن در این جستار مطرح نموده است. |
| کلیدواژه ها |
| رنگ، سیاه، حافظ، نژاد، غلامان |
| وضعیت: پذیرفته شده |
