تصویر زن در آثار نظامی
کد مقاله : 1155-TARVIJ18 (R1)
نویسندگان
عذرا محمدی1، علی محمدی *2
1دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز
2دانشگاه پیام نور
چکیده مقاله
زن در ادبیات کهن همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است؛ در جوامع مردسالار گذشته، این توجه چندان مثبت نبوده است. نظامی با این که در جامعه ای مردسالار می زید، با این همه بیشترین عنایت را نسبت به زنان دارد. برخی زنان در منظومه های نظامی آن چنان والامقام و محترمند که آدمی را به شک می اندازدکه آیا این شاعر در همان جامعه ی زن ستیز زندگی می کرده است یا نه؟ طیف گسترده ای از زنان در در آثار نظامی ایفای نقش می کنند؛ از زنان فرمانروا گرفته تا زنان عادی. زنان در منظومه های وی به عنوان معشوق مطرح شده اند و به تبع معشوق واقع شدن مورد مهر شاعر قرار گرفته اند. حتی کنیزان نیز در اغلب موارد مورد ستایش قرار گرفته اند. زنانی نیز در آثار وی دیده می شوند که فرمانروا هستند.
در این مقاله به طرز نگاه نظامی و همعصران وی به زنان پرداخته شده و نقشهایی که یک زن ممکن بود در آن عصر بر عهده داشته باشد. این مقاله با روش کتابخانه ای تدوین شده است. به طور کلی زنان آثار نظامی را می توان به دو دسته تقسیم کرد: نخست زنانی که نقش های معمول دیگر آثار ادبی را ایفا می کنند، چون مادر، عروس ، همسر، معشوقه و .... و دیگر زنانی که نقشی فراتر از سایر زنان دارند چون نقش فرمانروا، جادوگر، شاعر و .... . نظامی نظری مثبت نسبت به زنان دارد و همیشه عفاف را بر حجاب مقدم داشته است.
کلیدواژه ها
نظامی، زن،عاشق، معشوق، لیلی، شیرین، ستایش
وضعیت: پذیرفته شده