| سیمای کرمان در المسالک و الممالک اصطخری |
| کد مقاله : 1164-TARVIJ18 (R1) |
| نویسندگان |
|
احسان قبول *1، عبدالله رادمرد2، محمدرضا گلی3 1دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی 2دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد 3دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد |
| چکیده مقاله |
| تصویرشناسی رویکردی بینارشته‌ای و بینافرهنگی به متون ادبی دارد و مهم‌ترین مسأله‌اش تحلیل و بررسی نگاه یک قوم به قوم دیگر است و از رهگذر بررسی متون مناسب ادبی در پی شناخت بهتر جامعه‌ای است که متن دربارة آن نوشته است و نیز آگاهی از نوع نگرش و پیش‌فرض‌های نویسندة متن ادبی. در این میان سفرنامه‌ها و کتاب‌های مسالک و ممالک ظرفیت و بستر مناسبی دارند برای تصویرشناسی چراکه مسألة اصلی این نوع از متون بازنمایی یک قوم از نظرگاه‌های صاحب اثر است. اصطخری از جغرافی‌دانان و سفرنامه‌‌نویسان مهمّ قرن‌های سوم و چهارم ه. ق است. او در اثرش با نام المسالک و الممالک به معرفی ایران و کشورهای اسلامی از جنبه‌های مختلف پرداخته‌است. در این جستار برآنیم با روش دانش تصویرشناسی به توصیف، طبقه‌بندی و تحلیل انواع تصاویر ناحیه کرمان در اثر اصطخری و عوامل تأثیرگذار بر نگرش او به کرمان باشیم. در مجموع پس از گزاره‌بندی عبارات مربوط به کرمان به 128 تصویر دست یافتیم که این تصاویر را بر اساس 6 شاخص فرهنگی، مذهبی، سیاسی، اقتصادی، معماری و جغرافیایی طبقه‌بندی کردیم. از این میان بیش‌ترین تصاویر مرتبط به شاخص‌های اقتصادی و جغرافیایی است و کم‌ترین تصاویر مربوط به شاخص‌های سیاسی و معماری است. 58 درصد تصاویر مربوط به کرمان مثبت است و در نگرش مثبت اصطخری به کرمان عواملی هم‌چون موضوع کتاب، نگاه بی‌طرفانه و وضعیت مناسب منطقة کرمان تأثیرگذار بوده‌اند. |
| کلیدواژه ها |
| تصویرشناسی، المسالک و الممالک، اصطخری، کرمان، نگاه ارزش‌گذارانه |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
