بررسی عوامل اثرگذار بر میزان دغدغه‌مندی معلّمان ادبیّات فارسی نسبت به دانش‌آموزان دورۀ متوسطه
کد مقاله : 1175-TARVIJ18 (R2)
نویسندگان
شیما ابراهیمی *1، شهلا محمدی ملک‌ آبادی2
1استادیار آموزش زبان فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
چکیده مقاله
میزان دغدغه‌مندی معلّمان نسبت به دانش‌آموزان و آیندۀ آن‌ها اثر به‌سزایی در کیفیّت تدریس دارد. در محیط کار، جامعه و خانواده، عواملی وجود دارند که می‌توانند باعث کاهش دغدغۀ معلّمان نسبت به دانش‌آموزانشان شوند و می‌توان با یافتن، کنترل و حذف برخی از این عوامل، به‌طور قابل توجّهی بر بازدهی وکیفیّت تدریس معلّمان افزود. در راستای یافتن این عوامل، در پژوهش کیفی حاضر مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته با چهل و پنج معلّم زن و مرد درس ادبیّات فارسی در مقاطع متوسطۀ اول و دوم انجام شد. سپس با استفاده از سطوح دغدغه‌مندی، معلّمان بر اساس میزان دغدغه‌مندی نسبت به دانش‌آموزان به پنج گروه هیچ‌دل (98/19%)، برون‌دل (18/31%)، درون‌دل96/39%)، فرادل ( 88/8%) و ترادل (0%) دسته‌بندی شدند و عوامل اثرگذار بر میزان دغدغه‌مندی آن‌ها مورد بحث قرار گرفت. نتایج نشان داد بی‌انگیزگی دانش‌آموزان، بیماری‌ معلّم و یا نزدیکان او، تفاوت پایه‌های تحصیلی در نظر معلّم، بی‌علاقگی نسبت به تدریس، بی‌اهمیّتی بعضی از دروس در نظر معلّم، نبود برنامه‌های قدردانی از معلّمان برتر، نبود امنیّت شغلی و مزایا برای معلّمان غیررسمی، مشکلات خانوادگی و اجتماعی، حقوق و مزایای ناچیز و تدریس درس مغایر با رشتۀ تحصیلی معلّم، از جمله عواملی هستند که کاهش دغدغه‌مندی معلّم نسبت به اوضاع دانش‌آموزان و فراتر نرفتن او از سطوح اولیۀ دغدغه‌مندی را در پی دارند. بنابراین، با در پیش گرفتن سیاست‌های مناسب استخدامی و شغلی توسط مسئولین مربوط می‌توان در مسیر برطرف‌کردن برخی عوامل گام برداشت که این مهم می‌تواند افزایش انگیزۀ معلّم نسبت به تدریس و دغدغه‌مندی او نسبت به شاگردان را به‌دنبال داشته باشد.
کلیدواژه ها
دغدغه‌مندی، معلّم ادبیّات فارسی، کیفیّت تدریس، دورۀ متوسطه
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی