تأمّلی بر کارکرد موضوعی- معنایی«ترغیب»، دربخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی
کد مقاله : 1233-TARVIJ18 (R1)
نویسندگان
فاطمه کلاهچیان *1، سارا حیرانی چناری2
1عضو هیأت علمی دانشگاه رازی
2دانش آموخته، دانشگاه رازی
چکیده مقاله
هدف و زمینه:به کارگیری ساختارهای معنایی ترغیبی ،فرآیندی است که درتمام انواع ادبی ملل مختلف وازجمله ایران،جزءعناصرمحتوایی مهم و تعیین‌کننده بوده است. باتوجّه به همین اهمیّت،مسألۀ پژوهش حاضر،بررسی کارکرد موضوعی- معنایی «ترغیب» دربخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی است؛تا انواع کارکرد جلوه‌های ترغیبی به‌کاررفته درالقائاتِ موضوعی‌ـ محتواییِ کلام فردوسی دانسته شود.
روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش، به شیوۀ توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است که هم شامل طبقه‌بندی انواع،تبیین بسامدها واستدلال دربارۀ برجسته‌ترین بسامدهاست و هم ناظر برتوضیح و تحلیل کارکردهای موضوعی‌ –معنایی است.
یافته‌ها:مهم‌ترین نمود‌های معنایی ترغیب، دربخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی عبارتنداز: جنگ و موضوعات مربوط به آن، صلح،امان دادن و چشم‌پوشی ازمجازات وخردورزی. از دیگر سو، بیشترین ترغیب‌کنندگان نیز رستم، افراسیاب و کیخسرو هستند، هم‌چنین رستم،سپاه ایران وافراسیاب بیش از سایر شخصیّت‌ها، به مؤلّفه‌های معنایی ترغیب شده‌اند.
نتیجه‌گیری:باتوجّه به یافته‌های این پژوهش،می‌توان نتیجه‌گرفت که ترغیب،کارکردی تعیین‌کننده و مهم دربخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی دارد که این امر نشان‌دهندۀپیوند قابل‌ بررسی نوع ادبی حماسه، بامفاهیم ترغیبی است. درحقیقت،فردوسی انواع کارکردهای معنایی را با ترغیب همراه کرده‌ است؛هم‌چنین همان‌طورکه انتظارمی‌رود، ازآن‌جایی که پیکار و مبارزه در حماسه تعیین‌کننده و غالب است،درمفاهیم ترغیبی فردوسی هم بیشترین نمود را دارد، هم‌چنین بیش‌ترین محمل ترغیب‌های فردوسی، گفتگوی شخصیّت‌های داستان‌هاست.
کلیدواژه ها
کارکرد معنایی، ترغیب، شاهنامۀ فردوسی.
وضعیت: پذیرفته شده